دکتر شجاع الدین شفا در مقدمه کتاب تولدی دیگر، درباره ی انگیزه خود از نگارش این کتاب می نویسد که:

در آستانه قرن و هزاره ای نو، بر مبنای سوابق، تجارب و مطالعاتم، خودم را عمیقاً مسئول آن می دانم که اطلاعاتی کلی درباره آن واقعیت هایی که به خصوص در راستای مذهبی از مدت ها پیش در جهان پیشرفته شناخته شده ولی قالب آنها همچنان برای دنیای اسلام، من جمله ایران مسلمان ناشناخته مانده است، در اختیار نسل نو خاسته ای بگذارم که اگر بخواهد بصورت نسلی بالغ پا به هزاره سرونوشت ساز تازه ای بگذارد به آشنایی با آنها نیازی حیاتی دارد و اگر به موقع شناخته شده بود احتمالا راه انقلابی قرون وسطایی در سال های پایانی قرن بیستم در کشور ما بسته میشد. زیرا این عصر جدید، بیش از هرچیز دوران و عصر کسانی است که به صورت انسان هایی بالغ فکر می کنند و به صورت انسان هایی بالغ عمل می کنند.

در این راهگشایی، وظیفه اساسی خویش را فقط این دانسته ام که خوانندگان خود را با کلیاتی از آنچه دانشمندان و پژوهشگران بسیار در دو سه قرن گذشته در زمینه این واقعیت های شناخته شده جهان غیر اسلامی و واقعیت های ناشناخته جهان اسلامی منتشر کرده و در دسترس عمومی قرار داده اند آشنا کنم. تا این نسل آینده در شرایط کما بیش معادل نسل های جوان جهان مترقی پا به قرن و هزاره ای تازه بگذارد.

در این بازگویی، خود من جز در موارد ضرورتی دخالتی نکرده ام، برداشت خاصی را نیز ارائه نداده ام زیرا هرگونه نتیجه گیری از آنچه را که نقل شده است و از هرگونه تصمیم گیری در مورد آن را صرفا در صلاحیت خود خواننده کتاب می دانم. آنچه از نظر من واقعا مهم است این است که چنین خواننده ای از آگاهی لازم برای چنین انتخابی برخوردار باشد و برخورداری از این آگاهی نیاز بدان دارد که غالبا اطلاعات ضروری ولو به صورت کلی در اختیار او گذاشته شود باشد.

دلیل انتخاب این نام برای کتاب

در بخش های پایانی کتاب تولدی دیگر دکتر شجاع الدین شفا، اشاره ای به نام تولدی دیگر داشتند و می نویسند:

ایران فردای ما در دوران کنونی، تنها نیاز به تحولی سیاسی یا اقتصادی و یا اجتماعی در حد تحولات دیگر کشورهای پیشرفته و یا پیش نرفته جهان ندارد بلکه نیاز به یک خانه تکانی اصولی در مقیاس هزاره ها و نه در مقیاس سده ها و ده ها و سالها دارد. نیاز بدانکه هچون سمندر افسانه ای از درون خاکستر آتشی که در آن سوخته است دیگر با جوان و پویا سر برآورد. نیاز به « تولدی دیگر » دارد.

آنچه در کتاب تولدی دیگر میخوانیم

کتاب تولدی دیگر، از سیزده فصل کلی تشکیل شده است که برخی از آن ها عبارتند از:

• سیری در واقعیت های مذاهب توحیدی
• خدا در آیین های توحیدی
• پیامبران در آئین های توحیدی
• کتابهای توحیدی
• اسطوره آفرینش
• نقش ایران در آئین های توحیدی
• جهان پس از مرگ
• قوانین و فرائض
• سیری در تاریخ مذاهب
• مذهب فردا